Žene koje puše udvostručuju rizik od nastanka aneurizme

Žene i pušači su pod rastućim rizikom za formiranje i rast intrakranijalnih aneurizmi, a samo pušenje naročito ubrzava rast aneurizmi.

Prestanak pušenja je od kritične važnosti ne samo za pacijente sa nerupturiranim aneurizmama nego i za one sa prethodnim subarahnoidnim krvarenjem.

Finski istraživači sa Helsinške Univerzitetske Centralne Bolnice (Helsinki University Central Hospital) su ispitivali faktore koji su uticali na rast nerupturiranih intrakranijalnih aneurizmi i stvaranje novih kod pacijenata iz perioda kad se nerupturirane aneurizme nisu hirurški lečile.

Ispitanici su bili 87 pacijenata (79 sa vec rupturiranom aneurizmom je priključeno od početka) sa 111 nerupturiranih aneurizmi. Studija je, takođ, uključila i dodatnih 7 pacijenata - dva sa nerupturiranim aneurizmama i pet bez - koji su razvili nove aneurizme.

Svi pacijenti su praćeni od 1950-ih do 1970-ih do smrti ili do subarahnoidalnog krvarenja ili do poslednjeg kontakta. Prosečno praćenje je iznosilo 18.9 godina.

Cerebralne arterije pacijenata su kasnije ispitivane konvencionalnom (kontrolnom) angiografijom i/ili za one koji su bili živi tokom 1996-98, trodimenzionalnom CT angiografijom. Deset pacijenata je ispitano neuropatološkom obdukcijom

Nerupturirane aneurizme su povećale svoje dimenzije za 1 mm kod 39 od 87 pacijenata (45%) a za 3mm kod 31 pacijenta (36%). Nove aneurizme su nadjene kod 15 pacijenata , i kod 5 bez prethodnih aneurizmi na početku praćenja.

Ruptura je značajno povezana sa rastom aneurizme, tokom praćenja.

Od nekoliko potencijalnih faktora koji su praceni, samo pušenje cigareta i ženski pol su nađeni kao značajni i međusobno nezavisni faktori za rast dimenzija od 1mm, bez obzira na godište.

Za rast od 3mm samo je pušenje cigareta bilo povezano.

Što se tiše novostvorenih aneurizmi, posle godišta i hipertenzije, faktore rizika predstavljaju jos jednom ženski pol i pušenje cigareta.

[Aleksandar Živković]

Stroke. 2001;32:485.